De lockdown heeft voor iedereen gevolgen gehad, we hebben ons afgelopen jaar allemaal moeten aanpassen aan een nieuw normaal. Hoe reageren jongvolwassenen op een onverwachtse situatie, zoals de coronacrisis, die invloed heeft op hun dagelijks leven? Je leest hier verhalen van jongvolwassenen die zich moesten aanpassen door de coronacrisis en verhalen van jongvolwassenen die vrijwillig besloten hun leven om te gooien tijdens de coronacrisis.
Deze jongvolwassenen
moesten iets
veranderen
Isabel Aardema
"Ik zwom acht, negen keer in de week. Toen corona kwam viel het sporten weg, nu ben ik geen topsportster meer"
Tamara Mohamed
"Voorheen had ik een druk studentenleven, nu werk ik zoveel mogelijk thuis en heb ik nog maar één afspraak in de week."
Deze jongvolwassenen besloten vrijwillig iets te veranderen
Isabel v. Steenderen
"Ik ben heel erg obsessief geweest met calorieën tellen en gezond eten, dat heb ik nu meer los kunnen laten."
Anne Brans
"Ik zat op kamers in Amsterdam, maar besloot te verhuizen naar Rotterdam. Zo kreeg ik weer nieuwe impulsen."
Saskia verhagen
"Toen ik dacht dat er eigenlijk geen mogelijkheid was om naar het buitenland te gaan, kwam de mogelijkheid om naar Costa Rica te gaan."
Tim Krijt
"Naast dat ik nu aan mezelf werk, help ik nu met mijn bedrijf ook andere mensen om de beste versie van zichzelf naar boven te halen."
​
Scroll terug, klik op een portretfoto, lees een aantal interviews naar keuze en scroll daarna verder
​
Welke keuze maak jij?
​
Scroll verder en lees daarna eventueel nog een aantal interviews naar keuze
Geen toekomst perspectief
Wat opvalt aan de bovenstaande jongvolwassenen is dat ze allen verbazingwekkend veel veerkracht tonen. Ze accepteerden de situatie, ondanks dat ze er van baalden, en zochten naar een oplossing of alternatief. Suzanne Pappot, Communicatieadviseur bij de Alles Oké? Supportlijn, zegt dat ze deze veerkracht ook merkt onder de jongvolwassenen die contact zoeken met de supportlijn. Uit het onderzoek ‘Welbevinden en leefstijl tijdens de coronacrisis’ van het RIVM toont het grootste deel van alle deelnemers een vorm van veerkracht. Wel blijkt uit een ander onderzoek, van GGD Noord- en Oost-Gelderland, dat jongvolwassen minder veerkracht tonen dan 65-plussers.
De negatieve gevolgen die de coronacrisis kan hebben op jongvolwassenen moeten we niet onderschatten. Net iets minder dan de helft van de jongvolwassenen tussen de 18 en 24 jaar voelt zich slechter dan voor de coronacrisis, dat blijkt uit een onderzoek dat onderzoeksbureau I&O Research deed in opdracht van NOS. Met de opkomst van het coronavirus ontstond er steeds meer belangstelling onder jongvolwassenen voor een plek waar zij hun verhaal kwijt kunnen, dus werd de Alles Oké? Supportlijn opgezet. “Het is een tijd waarin veel jongvolwassenen voor flinke uitdagingen komen te staan.” zegt Pappot. “Deze doelgroep wordt heel weinig perspectief geboden, terwijl het een leeftijd is waarin je een hele belangrijke ontwikkeling doormaakt.” Jongeren hebben een perspectief nodig, dat was ook één van de belangrijkste adviezen die uit De Jongerendenktank Coronacrisis kwam.
Michael, 24
"Het voelde heel machteloos, want ik kon zelf niet veel veranderen aan de situatie. Daardoor sloeg de paniek wel even toe."
Tim, 22
"We wisten niet goed hoe we het verder moesten aanpakken met het opzetten van het bedrijf, Toen heb ik wel even getwijfeld of ik er nog wel mee moest doorgaan."
Ondanks dat elk verhaal anders is en iedereen een bepaalde situatie anders beleefd is het volgens Peter de Jonge, Hoogleraar Ontwikkelingspsychologie, geen verrassing dat vooral jongeren en jongvolwassenen last hebben van de gevolgen van corona. Over het algemeen zijn jongvolwassenen stressgevoeliger dan ouderen. Mensen hebben bijvoorbeeld behoefte aan sociale contacten, gezondheid en aan comfort. Hoe meer van dat soort behoeften vervuld worden, des te meer kans er is dat iemand gelukkig is. Als een of meer van die behoeften niet vervuld worden, dan schieten jongvolwassenen eerder in de stress dan ouderen.
Dit is terug te zien in het eerder genoemde onderzoek van het RIVM, dat werd gehouden tijdens de coronacrisis. 41% van de deelnemers tussen de 16-24 jaar geeft in het onderzoek aan zich de afgelopen zeven dagen (heel) vaak gestrest te hebben gevoeld. Het percentage neemt af zodra de leeftijd oploopt.
Bron: RIVM, Welbevinden en leefstijl tijdens de coronacrisis, 2021
Coronastress, een apart geval
De coronacrisis kan een behoorlijke invloed hebben op de gemoedstoestand van voornamelijk jongvolwassenen. In een situatie zoals de coronacrisis draait het om een chronische stressor, iets waarop ons brein in eerste instantie niet is ingesteld. Daarnaast is de coronacrisis ook nog eens een apart geval. Op een acute stressor, zoals een agressieven hond die op je af komt rennen reageert ons brein gewoonlijk wel automatisch.
Weetje!
Niet alleen jongvolwassenen hebben last van de gevolgen van het coronavirus. Uit onderzoek van CBS naar persoonlijk welzijn van de Nederlandse bevolking bleek er tussen 2019 en 2020 een lichte daling in de tevredenheid met de psychische gezondheid. Waar in 2019 nog 83,1 tevreden was, kwam dat percentage in 2020 uit op 81,7 procent. Ook is de Nederlandse bevolking in 2020 minder tevreden met het sociale leven. Het percentage dat tevreden is met het sociale leven is van 82,9 procent in 2019 gedaald naar 80,1 in 2020.
Een cruciale levensfase
Dat jongvolwassenen sneller in de stress schieten is logisch volgens De Jonge. De periode van achttien tot dertig jaar is namelijk een cruciale periode. “In deze periode probeer je richting te geven aan een heleboel dingen in je leven.” In dit geval beperkt de coronacrisis het aantal mogelijkheden voor het vinden van bijvoorbeeld een partner of een baan. Als je mensen op latere leeftijd vraagt wat willekeurige herinneringen uit hun leven te noemen, dan zal je zien dat de meeste herinneringen uit de periode van achttien tot dertig jaar komen, zegt De Jonge. Probeer dit eens bij je ouders of opa’s en oma’s, het zal je waarschijnlijk nog verbazen.
Een kijkje in de agenda van Tamara
Hieronder zie je hoe de agenda van Tamara er voor de lockdown uitzag. Slide van rechts naar links om een kijkje in haar agenda te nemen tijdens de lockdown.
Uit je comfortzone
Het goede van iedere crisis is dat het je uit je comfortzone brengt en je daardoor uit je dagelijkse sleur wordt gehaald. Dit kan juist ook positieve gevolgen hebben. Je gaat dan nadenken over of dat wat je doet nog wel bij je past, of dat je toch iets moet veranderen. Je ziet het soms ook wel bij mensen die ernstig ziek worden, zij gaan nadenken over wat ze nog uit het leven willen halen. Dat doet zo’n coronacrisis ook bij mensen. Het zal De Jonge niet verbazen als je uiteindelijk op maatschappelijk niveau terugziet dat er meer mensen tijdens deze periode bijvoorbeeld van baan zijn gewisseld dan het jaar daarvoor.
Het besluit
De rol van cognitieve dissonantie moet je niet onderschatten. Dit klinkt als iets heel ingewikkelds, maar De Jonge legt het simpel uit: “Als je mensen die het hele roer omgegooid hebben na een paar maanden vraagt of ze een goede keuze hebben gemaakt, dan zullen de meeste mensen ‘ja’ zeggen. Mensen zijn geneigd om de beslissingen die ze hebben gemaakt goed te praten, zelfs als ze niet zo goed zijn uitgepakt.” Daarnaast legt hij uit dat mensen het over het algemeen fijn vinden om controle over hun eigen leven te hebben, juist in een situatie zoals de coronacrisis. Besluiten om iets drastisch te veranderen is een manier om weer controle over je leven te krijgen. Mensen die goed hun gevoel met hun verstand kunnen verbinden maken volgens De Jonge bijna altijd een goede beslissing. “Beide processen zijn heel informatief en vertellen je of de verandering bij je hoort of niet.”
Het oude normaal, is dat er nog?
Afgelopen jaar hebben we gemerkt hoe snel de situatie met het coronavirus kan omslaan. De interviews zijn afgenomen in de periode waarin Nederland in een strenge lockdown was, inmiddels zijn er al weer nieuwe versoepelingen ingegaan. Helaas is het lastig te voorspellen wanneer het einde echt inzicht is, dit noemde De Jonge ook al als een van de vervelendste aspecten van deze situatie. Zo leek afgelopen zomer het einde ook inzicht, maar niets bleek minder waar. Het vaccineren is begonnen en nu, ongeveer een jaar later, lijkt het alsof we pas volledig weer terug kunnen naar het oude normaal.
Vorig jaar juli sprak het Outbreak Management Team team zich bij EenVandaag al uit over de periode wanneer er geen maatregelen meer nodig zijn om het coronavirus onder controle te houden. Jan Rotmans, initiatiefnemer van het Outbreak Management Team vertelde in dat interview dat we ons tussen twee tijdperken bevinden. "We leven niet in een tijdperk van verandering, maar een verandering van tijdperk.” Rotmans legt in het artikel van EenVandaag uit dat veel mensen niet meer terug willen naar het 'oude normaal'.
​
Ondanks dat het er op lijkt dat we steeds meer richting een wereld zonder corona maatregelen gaan, zullen we ongetwijfeld gewoontes uit deze periode meenemen in de rest van ons leven. “Dat we elkaar weer gewoon in de armen kunnen vliegen, betekent niet dat we terug gaan naar hoe het was.” zegt Antropoloog Jitske Kramer, die ook bij het Outbreak Management Team zit, in hetzelfde artikel van EenVandaag. Deze periode heeft volgens haar namelijk onder andere invloed op onze manier van denken.
Dat we deze periode hoogstwaarschijnlijk nooit van ons hele leven zullen vergeten staat wel vast. Hoe kijken de acht jongvolwassenen naar hun situaties, nu er versoepelingen zijn aangekondigd en er weer enig perspectief is? In het interview geven de jongvolwassenen antwoord op deze vraag.
Klik op een portret om het hele interview te lezen.